dinsdag 27 november 2012

Verhalen vertellen

Er bestaan een aantal spellen op de markt die je hiervoor kunt aanschaffen, maar je kunt het natuurlijk ook zelf maken.

Te koop
Vertel dobbelstenen
1001 verhalen vertel spel


Zelf maken : Vertel verhaal
Maak een aantal kaartjes met plaatjes en/of tekst in verschillende categorieën.

Categorieën bijv.
Personen/ Dieren (man, vrouw, hond, kat, kind, kabouter etc)
Acties (lopen, rennen, springen, verstoppen, klimmen, zwemmen, dansen, vliegen etc)
Plaatsen (landen, verschillende soorten gebouwen/ huizen, plaatsen in de natuur zoals bergen, weilanden etc)
Voorwerpen (vork, mes, schoen, tafel, sjaal, jas, papier, ring, kussen, telefoon etc)
Fantasie element (iets wat je zelf mag invullen)
Omstandigheden (zon, regen, sneeuw, rijk, arm etc)
Emoties (huilen, lachen, zenuwachtig, spannend, eenzaam, boos etc.)
Vervoersmiddel (vliegtuig, auto, motor, benen, vliegend tapijt etc)

Laat iedereen om de beurt een kaart pakken.
Variatie 1: je pakt een kaart, verzint een stukje verhaal overeenkomstig je kaart (1-3 zinnen) en geeft de beurt door. De volgende pakt een andere kaart en vertelt het verhaal verder overeenkomstig de eigen kaart.
Variatie 2: je pakt zelf een aantal kaarten en van die kaarten maak je een verhaal. Alle onderdelen moeten erin terug komen.

Zelf maken 2 : Prentenboek
Voor kinderen vanaf 6 jaar.
Iedereen heeft kleurpotloden en papier voor zich.
Iemand begint een verhaal en vertelt een kort stukje. Dit schrijft hij/zij op zijn papier (of een ouder doet dat). De volgende gaat verder met het verhaal. Dat schrijft hij/zij op zijn eigen papier (of een ouder doet dat). De laatste persoon sluit het verhaal af.
Nu maakt iedereen een bij zijn stukje van het verhaal passende tekening.
Op het laatst worden alle papieren verzameld en bij elkaar gebonden tot boek.

Is je groep wat klein dan kun je dit ook verspreiden over meerdere dagen en steeds een stukje van het verhaal doen.

Zelf maken 3 : Lachen, gieren, brullen met Gekke verhalen!
Iedereen krijgt een papiertje. Iedereen schrijft de eerste zin van een verhaal bovenaan het papiertje. Daarna de start van een tweede zin. Het laatste woord van die halve zin schrijft iedereen op een nieuwe regel. Iedereen vouwt nu alle geschreven woorden naar achteren zodat alleen nog dat ene laatste woord te zien is en geeft zijn papiertje door naar links.
Nu schrijft iedereen de 2e zin van het verhaaltje (waarvan je het begin dus niet weet) en opnieuw begint iedereen een volgende zin waarbij het laatste woord op een nieuwe regel begint. De geschreven tekst wordt naar achteren gevouwen zodat alleen dat ene woord weer zichtbaar is.
Bijv.
Er was een een meisje die Linda heette. Zij
liep (alleen dit woord is voor de volgende persoon zichtbaar)

Persoon 2 gaat verder:
liep de jongen langs de straat naar zijn goede vriend max. Max
was (alleen dit woord is voor de volgende persoon zichtbaar).

Aan het einde leest iedereen zijn verhaal voor. Gegarandeerd plezier!

Woordjes spellen - voor buiten

Voorbereiding
Maak een lijst met eenvoudige woordjes (4-5 letters).
Koop een alfabet kleed (€15) of schrijf met krijgt de letters op de tegels buiten. In rijen van 6. Vergeet niet combi-letters zoals aa, oo, uu, ie, eu, ou etc.

Samen met je kind
Roep een woord en laat je kind deze spellen door van letter naar letter te stappen.
Wissel de rollen regelmatig om (stimuleer je kind om zelf ook woorden te bedenken met 4-5 letters die op het kleed gespeld kunnen worden EN om te controleren of jij het wel juist gespeld hebt).

Actie letters

L - S : Langzaam en Snel
Teken of spreek een parcours af.
1. Laat steeds de letter L of S zien op een kaartje terwijl je de klank uitspreekt. Als je kind L ziet en hoort moet het langzaam de parcours lopen. Als je kind S ziet en hoort moet het de parcours snel lopen.
2. Laat de letter niet meer zien, alleen de klank horen. Je kind doet hetzelfde: langzaam of snel lopen.
3. Draai de rollen om: laat je kind nu jouw rol overnemen terwijl jij de actie uitvoert.

L - V : Leeg en Vol
Neem 1 groot glas en 1 maatbeker (of iets wat eenvoudig giet).
1. Laat steeds de letter L of V zien op een kaartje terwijl je de klank uitspreekt. Als je kind L ziet en hoort moet het het glas leegmaken (water teruggieten in de maatbeker). Als je kind V ziet en hoort moet het het glas vol gieten.
2. Laat je letter niet meer zien, alleen de klank horen. Je kind doet hetzelfde: leeg maken of vol gieten.
3. Draai de rollen om: laat je kind nu jouw rol overnemen terwijl jij de actie uitvoert.

L - H : Laag en Hoog
Uit te voeren door springen op een trampoline. Volg opnieuw de stappen zoals hierboven ook beschreven.

R - S : Ren en Spring
Uit te voeren langs een parcours, net zoals L - S.

A - V : Achteruit en Vooruit
Lopend uit te voeren op een stoep of in een grasveld bijv. OF
In een skelter/ ander voertuig dat zowel vooruit als achteruit kan rijden OF
Met een speelgoed autotje of iets dergelijks op een mat of aan tafel.

A - U : Aan en Uit
Uit te voeren met een aansteker en kaars bijv.

B - S : Bouwen en Slopen
Uit te voeren met blokken bijv. Opstapelen en weer omgooien.

Letter A activiteiten

Het kan leuk zijn om ook specifieke activiteiten met je kind te ondernemen. Belangrijk hierbij is dat je de letter en het verband heel veel herhaald. Zeg het voor, laat je kind het steeds nazeggen en vraag je kind ook regelmatig weer naar de letter/ woord waarmee je bezig bent.

A is voor Appeltaart
Bak samen een appeltaart. Herhaal steeds 'A' is voor appeltaart. Appeltaart begint met een ...
Tip: Ipv streepjes bovenop de taart kun je de letter A vormgeven (maak een kleine letter bij voorkeur).

A is voor Aap
Maak van een toiletrol een Aap.
http://www.dltk-teach.com/alphabuddies/mape.html

A is voor Armen
Je kunt armen tellen.
Bijv. Vraag iedereen om 1 of 2 armen in de lucht te steken. Hoeveel armen steken in de lucht?

Je kunt eenvoudige sommetjes maken.
Bijv. Als we 1 persoon wegsturen, hoeveel armen steken dan nog in de lucht?

Je kunt samen een dansje verzinnen waarbij je de nadruk op je armen legt.
Bijv. Jij doet een aantal bewegingen voor en je kind doet ze na. Dan draaien jullie de rollen om.

A is voor Afval
Je kunt samen 15min afval oprapen buiten. Maak er een competitie van: wie kan het meeste afval vinden en oprapen? Meteen goed voor het milieu!

A is voor Auto
Maak samen de auto schoon.
Eindig door elkaar lekker nat te spuiten.

A is voor Aardig
Maak een kaart of iets moois/ lekkers voor iemand die je aardig vindt.
Geef of stuur dit aan die persoon.

A is voor Aardappel
Maak aardappel stempels. Dit doe je door een aardappel te halveren. Teken dan met een aardappelmesje een vorm (bijv. cirkel, blad, diamant etc). Snijd de omgeving van je tekening weg (ongeveer 1,5cm diep) zodat de vorm opgehoogd overblijft. Doe wat verf op een bordje en stempelen maar.
Tip: Stempel de letter 'a'.
Een voorbeeld

Overschrijven

Voorbereiding
Maak online een overschrijf blad en print deze uit.
Dat kan bijv. hier: http://www.kidzone.ws/tracers/none/index.asp

Samen met je kind
Laat je kind de letters of cijfers of tekst overschrijven.

Tip
Volgorde:
1. Blok letters/ cijfers
2. Losse geschreven letters/ cijfers
3. Letters/ cijfers aan elkaar geschreven.

Letters - hoofd- en klein

Voorbereiding
Knip 26 vierkantjes uit: huisjes.
Knip 26 driehoekjes uit: daken.
Schrijf op de huisjes de hoofdletters.
Schrijf op de daken de kleine letters.

Samen met je kind
Laat je kind de huisjes 'bouwen' door de juiste daken bij de juiste huisjes te zoeken.

Variatie
Je kunt natuurlijk ook andere vormen gebruiken, als ze maar uit 2 delen bestaan.
Bijv. Auto's van 2 wielen voorzien. Trein locomotief + wagon, Boomstronk + bladerdek, Ijsje met 1 bolletje + 2e bolletje etc.

Letter bingo - in de auto

Voorbereiding
Maak letter bingo kaarten. Begint je kind net met letters, beperk je dan tot bijv. 6 letters. Is je kind al meer vertrouwd met letters, dan kun je zelfs kaarten maken met het hele alfabet erop.

Tip
Gebruik alleen kleine letters. Hoofdletters komen later.

Samen met je kind
Laat je kind in de auto zoeken naar
1. de letters zelf - bijv. op nummerborden, verkeersborden, op gebouwen en reklameborden etc. OF
2. dingen die met die letters beginnen bijv. Auto, Bord, C&A etc.

Letter bingo - thuis

Voorbereiding
Maak een bingo kaart met letters. Begint je kind net met letters, beperk dan het aantal letters tot bijv. 6. Als je kind al redelijk vertrouwd is met letters kun je zelfs het hele alfabet op de kaart zetten.
Speel je met meerdere kinderen, maak dan verschillende kaarten ivm het competitie element.
Koop een alfabet dobbelsteen (€2.95 bijv. bij http://www.educatheek.nl/Alfabet-dobbelsteen_11552.html) OF maak kaartjes van het alfabet.

Tip
Gebruik alleen kleine letters. Hoofdletters komen later.

Samen met je kind
Als je kaartjes hebt gemaakt, leg deze onderste boven op tafel en schud ze goed door elkaar. 
Om de beurt pak je een kaart of gooi je met de alfabet dobbelsteen. Kruis de letter die je hebt gegooid/ gepakt van je kaart af.

Letter spel - buiten

Voorbereiding
Schrijf een aantal letters met krijt op de tegels buiten, zo dat je kind op de letters kan springen. Begint je kind net met letters te oefenen, beperk dan het aantal letters tot bijv. 5. Is je kind al enigszins vertrouwd met letters dan kun je het aantal (flink) vergroten.
Schrijf diezelfde letters duidelijk zichtbaar op papiertjes die je aan je kind kunt laten zien.

Tip
Gebruik altijd kleine letters. Hoofdletters komen later.

Samen met je kind
Dit spel heeft 4 niveaus.
1. Laat een letter zien en spreek de letterklank het uit. Je kind mag die letter zoeken en ernaar toe springen.
2. Spreek de letterklank uit. Je kind moet nu zelf bedenken hoe die letter eruit ziet en ernaar toe springen.
3. Spreek een woord beginnend met die letter uit. Bijv. Aap. Je kind moet nu de beginklank herkennen en verbinden in zijn hoofd met de letter en er daarna naar toe springen.
4. Laat je kind zelf een letter uitkiezen om naartoe te springen en dan zelf een woord verzinnen dat met die letter begint.

Letters in huis

Voorbereiding
Schrijf zelf het alfabet op een papiertje. Kijk rondom je huis en schrijf zoveel mogelijk woorden op. Bijv.
A: autotje, aanrecht, appel, afwas
Neem een aantal A4tjes, halveer deze en schrijf op iedere helft in stippellijntjes de letter net zo vaak als dat je items in je huis hebt kunnen vinden die met die letter beginnen. In het geval van het voorbeeld hierboven is dat dus 4x.

Tip
Behandel 1 letter per week

Samen met je kind
Lees samen met je kind de letter op.
Laat je kind de letter op alle papiertjes overschrijven (met stiften, kleurpotloden, verf etc). Houdt je kind van knutselen, kleuren of tekenen dan kan het kind de blaadjes ook nog verder versieren.
Ga samen met je kind op zoek naar die items die met die letter beginnen.
Ga dan bijv. bij het aanrecht staan, zeg 'de 'a' van aanrecht' en laat je kind het blaadje voor hem/haar zichtbaar op het aanrecht plakken.
Doe dit voor alle items en laat de papiertjes de hele week hangen.
Loop samen elke dag de papiertjes even langs en herhaal 'de a van aanrecht'.

Tip
Gebruik de klank van de letter, niet de naam van de letter. Hierdoor wordt het leren lezen later voor je kind eenvoudiger.

Tip
Gebruik altijd de kleine letters. Hoofdletters komen later.